Ondersteuning; wat wordt daar nou mee bedoeld?

Ondersteuning; wat wordt daar nou mee bedoeld?

Bij het inspectiebezoek in oktober 2017 en daarna in 2021 n.a.v. onze aanvraag voor het predicaat ‘Excellente school’ kregen we de hoogste waardering (goed) voor o.a. onze zorg en ondersteuning. Op onze zorg en ondersteuning ontvingen wij in zowel 2018 als 2022 het predicaat ‘Excellente school’. Omdat het allemaal ondersteuning betreft waar de betreffende kinderen behoefte aan hebben, zijn de vier gebieden voorzien van een naam die hen onderling verbindt. Hieronder zetten we de vier vormen voor u uiteen.

Aarde

Een aantal kinderen die structureel intensieve ondersteuning nodig hebben worden alle ochtenden samengebracht in ‘Aarde’ om daar individueler te worden begeleid. Zij kunnen daar hetzelfde werk doen als hun klasgenoten, maar ze kunnen ook op eigen niveau of een eigen leerlijn werken of een combinatie daarvan. Zij zullen daarnaast extra begeleiding krijgen op het gebied van sociaal emotionele vorming en het ontwikkeling van de executieve functies en daarmee het aansturen van jezelf. Er is voor deze kinderen ook nog de mogelijkheid voor individuele ondersteuning. Tenslotte wordt er wekelijks met constructiemateriaal gewerkt en gaat er elke week een groepje naar kinderboerderij De Veenweide met wie we een aparte samenwerking hebben. De kinderen doen daar speciale opdrachten zoals het voeren van sommige dieren en het socialiseren met dieren. Karola Schipper is een van de twee leerkrachten in deze groep; zij werkt daar elke ochtend. Omdat Karola tevens intern begeleider is op onze school is dit o.i. een optimale combinatie. Zij zet o.a. de diverse lijnen en afspraken uit voor de kinderen en is de liaison met diverse partners met wie wij samenwerken. Ook verzorgt zij het contact met ouders samen met de groepsleerkracht van de leerlingen. Anneke Hagmolen en Anouk Schoo zijn de andere leerkrachten in groep Aarde. De leerkrachten verzorgen zowel de instructie als de pre-teaching. De middagen zijn deze kinderen in hun jaargroep.

‘Groep Aarde’ wordt deels door het Samenwerkingsverband ‘De Eem’ gefinancierd via een zogenaamd schoolarrangement en deels door onze school zelf. De eigen jaargroep blijft voor alle kinderen op onze school het uitgangspunt. Voor alle kinderen die in groep Aarde ondersteund worden of een eigen leerlijn en/of arrangement hebben wordt een TOP-dossier gemaakt. In dit TOP-dossier zitten het ontwikkelingsperspectief en het ontwikkelingsperspectiefplan. Ouders stemmen in met het plandeel. Dit is in de wet vastgelegd.

Met deze opzet zijn we in staat om kinderen veelal binnen het regulier onderwijs te ondersteunen daar waar andere scholen zonder deze specifieke opzet moeten verwijzen naar speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. Deze kinderen kunnen zich over het algemeen bovendien beter ontwikkelen binnen het reguliere onderwijs. Soms is het doel dat deze kinderen op een nader te bepalen moment structureel terug kunnen komen in hun eigen jaargroep, maar soms blijven ze gedurende hun hele basisschoolperiode in de ochtenden in groep Aarde. Voor elk kind wordt dit ieder jaar driemaal door de intern begeleider met ouders en groepsverantwoordelijke leerkracht afgestemd en geëvalueerd. Wanneer het nodig of wenselijk is, is de afstemming frequenter. 

Naast de hierboven genoemde kinderen zullen andere kinderen met minder frequente, maar wel structurele, ondersteuning ook onder ‘groep Aarde’ vallen en hier op vaste momenten aanwezig zijn. Te denken valt hierbij aan sociaal-emotionele begeleiding of onderwijs op maat voor kinderen met bijvoorbeeld een eigen leerlijn. Kinderen kunnen op vaste momenten maar ook op afspraak instromen.

‘Op aarde bloeit van alles, maar daar zijn wel voeding, water en licht voor nodig. Zonder deze zorg kunnen deze kinderen niet naar hun vermogen functioneren.’

Deze korte video biedt u een heldere kijk op wat Groep Aarde voor uw kind kan betekenen:

SWV de Eem from passendonderwijsis.nl on Vimeo.

Water

Sommige kinderen kunnen én willen meer, maar moeten ook meer omdat zij zich anders minder competent gaan voelen en vast zullen lopen. Zij moeten net als alle kinderen ook uitgedaagd worden. Zij vinden die extra uitdaging in ‘Water’ waarin gedifferentieerd wordt naar boven en leerstof op een andere manier wordt aangeboden dan in de jaargroepen. ‘Water’ is bedoeld voor kinderen waarvan is vastgesteld dat ze (hoog)begaafd zijn of wanneer er voldoende aanknopingspunten vanuit school (in samenwerking met ouders) zijn geconstateerd. Deze kinderen kunnen vastlopen of dreigen vast te lopen in het regulier onderwijs. Ze maken gebruik van andere leer- en oplossingsstrategieën en denken vaak ook anders dan hun leeftijds- en groepsgenoten. Ze brengen gemakkelijker nieuwe leerstof in relatie met al aanwezige informatie. Op maandagochtend wordt in blokken aandacht besteed aan zaken die voor deze doelgroep erg belangrijk zijn. Deze vaardigheden worden door deze kinderen te weinig ontwikkeld met het werk binnen het reguliere programma.

Dit zijn 4 onderdelen:

  • executieve functies, het aansturen van je eigen gedrag
  • filosoferen, het ontwikkelen en formuleren van een eigen mening op een opbouwende manier
  • mindset, het oefenen met een vaste mindset en groeimindset
  • leren leren, het leren en  gebruiken van de verschillende leerstrategieën.

We werken op maandagmiddag met de Pittige Plustorens en Pienter en af en toe een ander passend project. Op alle dagen wordt er door de kinderen gewerkt aan Levelwerk.

‘Water’ is groepsoverstijgend. Als er geconstateerd is dat kinderen niet voldoende aan hun trekken komen met het verrijkende werk dat in de eigen groep aangeboden wordt, kan het kernteam beslissen dat een kind instroomt in ‘Water.’  Kinderen uit ‘Water’ zijn zorgkinderen omdat ook zij zich zonder de intensieve begeleiding niet voldoende adequaat kunnen ontwikkelen. Onze hoogbegaafdheidsspecialist en intern begeleider adviseren het kernteam. Voor alle kinderen die in groep Water ondersteund worden, wordt een TOP-dossier gemaakt. In dit TOP-dossier zitten het ontwikkelingsperspectief en het ontwikkelingsperspectiefplan. Ouders stemmen in met het plandeel. Dit is in de wet vastgelegd.

Dat betekent overigens niet dat kinderen in de eigen groep niet extra uitgedaagd (kunnen) worden. Voor hen is de begeleiding binnen de groep echter goed te organiseren. De leerstof voor deze slimmere kinderen wordt meer compact gemaakt en de vrijgekomen tijd kunnen zij hun tanden zetten in uitdagende, verrijkende en verdiepende opdrachten. De reguliere leerstof voor kinderen uit ‘Water’ kan tot 80% worden verminderd, omdat deze doelgroep de opbouw èn de herhaling van de reguliere stof niet nodig heeft.

Anneke Hagmolen, onze meer- en hoogbegaafdheidsspecialist begeleidt deze kinderen op maandag- en dinsdagochtend individueel of in kleine groepjes. Op maandagmiddag worden de kinderen door Anneke Hagmolen en Anouk Schoo begeleid in groep Water. De in- en uitstroom van deze kinderen wordt  twee keer per jaar met Anouk, Anneke, de groepsverantwoordelijke leerkracht en Karola Schipper geëvalueerd. Op alle ochtenden kunnen de kinderen bovendien tussen half 10 en half 12 instromen in ‘Aarde’ waar de kinderen begeleid kunnen worden en ze in alle rust aan hun verdiepende opdrachten kunnen werken en hulp kunnen vragen. Zie ook onze opzet van ‘Water’.

‘Water, is altijd in beweging en dat geldt ook voor deze kinderen. Ze krijgen daarom extra verdieping aangereikt om hun stroming te volgen.’                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                

Vuur                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

De gehele week helpen we meestal individuele kinderen of kleine groepjes kinderen buiten hun groep met een tijdelijke ‘leerhobbel’ of als er extra sociaal emotionele ondersteuning nodig is. Doel hierbij is dat ze na verloop van tijd zonder deze ondersteuning kunnen. Diverse leerkrachten, LIO-ers en de intern begeleider verzorgen deze hulp op hun ambulante momenten. Ook kinderen met een individueel arrangement worden in ‘Vuur’ geholpen. Voor kinderen met een individueel arrangement wordt door de intern begeleider een TOP dossier geschreven. Voor kinderen zonder arrangement wordt er door de leerkracht een individueel plan geschreven. Ouders hebben altijd inzage in het plan en geven toestemming voor de ondersteuning buiten de groep.

De in- en uitstroom van de kinderen zonder individueel arrangement wordt  vier keer per jaar geëvalueerd.

‘Om vuur te laten branden heb je brandstof nodig, want anders dooft het. Deze extra hulp in de week is voor de kinderen die het anders onnodig moeilijk krijgen.’

Lucht

Dit is de ondersteuning en begeleiding die door deskundigen van buiten de school onder schooltijd zal worden gegeven. U kunt hierbij denken aan logopedie, fysiotherapie of ondersteuning vanuit het Jeugdteam.

‘Lucht is de hulp van buitenaf; je ziet ze niet altijd, maar ze zijn er wel.’

Deze opzet houdt automatisch in dat alle ondersteuning binnen deze elementen onder de verantwoordelijkheid van de intern begeleider valt i.s.m. de leerkracht/externe deskundigen.

Omdat we echter elk kind zoveel mogelijk het onderwijs willen bieden dat aansluit op het karakter en de mogelijkheden, beschikken we daarnaast ook nog over een breed scala aan ondersteuning dat door de groepsleerkracht zelf kan worden ingezet. Hieronder vindt u in een vogelvlucht de meest gebruikte middelen. Mocht u daarover aanvullende vragen hebben, dan kan de leerkracht van uw kind u verder helpen bij het vinden van de antwoorden.

Verlengde instructie: In een klein groepje leerlingen wordt een instructie op maat gegeven. Vaak worden er ook een paar opdrachten samen gemaakt. Soms krijgt een leerling echter ook wel eens allee verlengde instructie.

Pre-teaching: De les wordt al een keer met de leerling doorgesproken voordat de hele groep de les krijgt. Dit gebeurt in overleg met de leerkracht soms thuis. De leerling begrijpt het dan vaak beter, omdat het de leerstof al eerder gehoord heeft. Ook geeft het de leerling vaak zelfvertrouwen;  “Ik weet al waar het over gaat”.

Extra instructie: Voor een bepaald leerstofonderdeel krijgt de leerling speciale instructie die anders is dan de groepsinstructie.

Extra hulp: Buiten de groep wordt de leerling extra begeleid  bij een bepaald leerstofonderdeel.

Verrijkende  leerlijn: Leerlingen volgen de instructie slechts gedeeltelijk of helemaal niet. Ze maken minder herhalingswerk, maar des te meer besteden ze hun tijd aan verrijking. Vooral bij rekenen en spelling is dit goed toe te passen.

Verrijkende materialen: In elke groep is verrijkend materiaal aanwezig op het gebied van rekenen en taal, maar ook op het gebied van begrijpend lezen en studievaardigheden. Ook zijn er meer dan voldoende projecten en andere mogelijkheden tot verrijking aanwezig binnen de jaargroepen.

EZW: Binnen Extra Zelfstandig Werken kunnen leerlingen na de klassikale leerstof herhalen, verdiepen en verbreden op diverse terreinen maar ook zaken herhalen die ze nog lastig vinden. We proberen voor elke leerling een combinatie hiervan  te bieden. Leerstof  die binnen het gebruikelijk aanbod valt, maar ook  leerstof die er buiten valt. In de groepen 4 t/m 8 kunnen de kinderen ook hun tablet gebruiken

Maatjes-lezen: Een jonger kind dat moeite heeft met technisch lezen wordt gekoppeld aan een oudere leerling.

Maatjes-spelen: Om het samen spelen en overleggen te stimuleren kiezen we soms voor groepen en soms voor individuele leerlingen het maatjes spelen. In overleg met de leerkracht kiezen kinderen samen een spel om tijdens de pauze te spelen.

BOUW!: Kinderen uit de onderbouw die lezen en/of het maken van woorden lastig vinden, worden gekoppeld aan een leerling uit de bovenbouw. Samen werken zij op het computerprogramma BOUW! Deze methode is geënt op het tutor werken tussen oudere en jongere leerling en is wetenschappelijk bewezen.

FLITS!: Met de computer worden losse woorden geflitst, de leerling moet zo snel mogelijk de woorden oplezen en vervolgens spellen. Het flitsen gebeurt ook met losse letters om de teken-klank koppeling extra te oefenen.

Tablet of chromebook: De leerling oefent de leerstof nog eens extra achter de computer, bijvoorbeeld extra oefeningen op het gebied van spelling, extra oefenen van de tafels en extra oefenen van klokkijken.

Aparte leerlijn: In overleg wordt een apart programma samengesteld wanneer kinderen niet mee kunnen komen met de reguliere stof of juist meer nodig hebben en hierdoor afwijken van de doorgaande leerlijn. Ook voor leerlingen die ondersteund worden in groep Aarde wordt een apart programma samengesteld.  Voor alle kinderen die een aparte leerlijn hebben en/of in groep Aarde zitten, hetzij gedifferentieerd naar boven of naar beneden wordt door onze IB-er een O(ntwikkelings-) P(erspectief) en een O (Ontwikkelings-) P(Perspectief) P(lan) geschreven. In onze regio doen we dit met TOP dossier. Dit wordt driemaal per jaar met ouders besproken. Niet alleen zijn dit de wettelijke kaders; wij stellen er vooral prijs op dat ouders op de hoogte zijn van de begeleiding en ondersteuning van hun kinderen. Ouders stemmen dus altijd in voordat de hulp en begeleiding starten.